Ang Walong Gawi ng mga Epektibong Tao

(halaw mula sa The seven habits of highly effective people at The 8th habit ni Steven R. Covey)

Unang Gawi: Maging Maagap (Be Proactive)

Ang buhay ay hindi kusang “nangyayari” at lalantad na lang sa iyo. Ito ay kusang gawa mo sapagkat anumang sitwasyon na darating, ang desisyon ay laging nasasaiyo. Sapagkat ang iyong desisyon ay kontrolado mo, ang unang gawi ay nagsasabi na dapat maging responsable sa sa iyong mga desisyon at ang mga kasunod na mga kahihinatnan ng desisyon. Maging responsable sa iyong sarili.

Pangalawang Gawi: Magsimula sa Nais Abutin (Begin with the End in Mind) Ang isa sa pinakabisang pamamaraan upang maisakatuparan ang ikalawang gawi ay ang pagkakaron ng Personal Mission Statement , o pahayag ng personal na adhikain. Ang Personal Mission Statement (PMS) ay nagdedetalye kung ano ka, ano ang mga adhikain mo at ano ang mga nais mo. Ito ay nagsasalaysay sa pagiging lider mo sa iyong sariling buhay. Ito ang magdadala sa iyong sariling tadhana upang makuha ang bukas na iyong ninanais.Pangatlong Gawi: Unahin ang dapat unahin (Put First Things First) Simulan ang bawat araw, gawain o proyekto ayon sa iyong nais na direksyon at patutunguhan. Planuhin, unahin at gawin ang iyong pang-araw araw na mga tungkulin base sa importansya at hindi dahil ito ay kailangan agad na gagawin. Iwasan ang mga gawain na hindi makakatulong sa iyong mga plano.Dito mahalaga na matanto na hindi kinakailangan na gawin mo ang lahat lahat na mga bagay na dumarating at darating sa iyo. Huwag masyadong palawakin ang sarili, lalo na sa mga bagay na hindi naangkop sa iyong PMS. Kung kinakailangan, tanggihan ang ibang mga pagkakataon o sitwasyon na hindi angkop sa kung ano ka o kung ano ang gusto mo sa iyong sarili. Ang First thing ay yaong mga nakikitang mo na lubhang importante sa iyo. Kung iniuna mo ang mga dapat unahin, na-oorganisa mo ang iyong oras at mga kaganapan ayon sa prayoridad na nabangit sa iyong PMS.

Pang-apat na Gawi: Laging isipin kung papaano makikinabang ang lahat ( Think Win-Win)

Ang Think Win-Win ay hindi pagiging mabait kung hindi ang pag-iisip at pag aksyon upang ang lahat ng sangkot na partido ay may makukuhang benepisyo. Sa iyong relasyon sa mga tao, ito ay ang pag-iisip upang ang bawat sangkot ay may makukuha na pakikinabang at satispakyon sa pakikisalamuha sa iyo. Ayon kay Covey, ang mga tao na may ugaling Win-Win ay may 1) integridad na manatili sa iyong totoong nararandaman, pag-uugali at mga pangako, 2) kakayahan na ipahayag ang sariling ideya at damdamin ng may tapat subalit may pagsasaalang-alang sa ideya at damdamin ng iba, at 3) may paniniwala na may benepisyo dapat sa bawat isa.

Panglima na Gawi: Umunawa bago mag-pa-unawa ( Seek First to Understand, then be understood)

Karamihan sa atin ay naghahangad na maunawan ng iba. Subalit, sa paghahangad natin na maunawaan tayo, kadalasang nakakaligtaan natin ang kabilang partido. Pangalawa, kung tayo naman ang kabilang partido, kadalasan ang intensyon natin sa pakikinig ay upang sumagot, at hindi upang umunawa.

Pag-aralan kung paaano maunawan ang ibang tao. Kung nakikinig sa iba, maging bukas ang isip at subukang unawain muna ang iba bago isipin kung ano ang isasagot. Sa ganitong pamamaraan, nagiging magalang, mapangala at positibo ang mga desisyon.

Pang-anim na Gawi: Synergize

Ang pag-anim na gawi ang naglalayon ng pagkakaroon ng ugali ng pagtutulungan. Ang bukas-kaisipan na pakikitungohan at pagtutulungan sa mga sitwasyon sa buhay ay makakapagbigay ng mas mahusay na resulta. Kung ang tao ay nagtutulungan at bukas sa ideya ng bawat isa, makakakuha ng bagong mga pananaw o solusyon. Samakatuwid, kung ninanais mong maging epektibong tao, dapat na magkaroon ka ng grupo na siyang tutulong sa iyo na maabot ang iyong mithiin

Pang-pito na Gawi: Patalasin ang Sarili (Sharpen the Saw)

Kahit gaano kahusay at kadeterminado ang karpentiro, kapag hindi matalim ang lagare, mapapatagal nito ang ang mga gawain. Ang ikapitong gawi ay upang palakasin ang iyong sarii. Kapag balanse ang iyong sarili sa apat na aspeto ng buhay (pisikal, sosyal/emosyonal, mental at spiritwal) nagiging madali ang paggawa ng mga nais gawin. Sa pisikal na aspeto, ito ang tamang pagkain, pag-ehersisyo at pamamahinga. Sa sosyal at emotional na aspeto, ito ang pagkakaroon ng makabuluhang koneksyon sa iba. Sa mental na aspeto, ito ang pagkakaroon ng panahon upang matuto ng mga bagong kaalaman, magbasa, magsulat, magturo at iba pa. Sa ispiritwal na anyo naman ang pagkakaron ng panahon sa pagmumuni-muni, meditasyon, musika, art, panalangin at iba pa.

Ang pagkakaroon ng balanseng pamumuhay ay nagdudulot ng pang-matagalan at epektibong pamumuhay. Dapat laging isa-alang-alang ang pagpapalakas (o pagpapatalim) ng sarili upang laging maging handa at madagdagan pa ang kapasidad na mahawakan at makontrol ang mga hamon ng buhay.

Pang-walo na Gawi: Hanapin ang Sariling Boses at Pukawin ang iba na mahanap ang kanila (Find Your Voice and inspire others to find theirs)

Ang pagiging epektibo ay ang paghahanap ng sariling boses at puwesto sa lipunan. Subalit, ang epektibong tao ay hindi lamang humihinto sa pagiging epektibo sa sariling buhay. Bagkus, kinakailangan niya na matulungan ang iba upang maging epektibo din ng sa gayun ang buong lipunan ay epektibo. Ang pagkakaroon ng kontribusyon sa lipunan ay maghahatid sa tao mula sa pagiging epektibo sa pagiging kadakilaan.

Photo courtesy of flickr/dereskey